Chirurgijns overzee 1600-1800

Dit is de titel van mijn bijdrage aan de net verschenen Canon van de heelkunde. Het arikel is gebaseerd op Vrijbuiters van de heelkunde en schetst een wat genuanceerder beeld van de scheepschirurgijns in de 17e en 18e eeuw dan gebruikelijk.

 

De woorden van de chirurgijn Abraham Titsingh (1684-1776), die als ‘vrijgeboren Nederlander, een Amsterdammer’ geen blad voor de mond nam, zijn kenmerkend voor de houding van veel scheepschirurgijns uit de tijd van de Republiek:

‘Schoolwijsheid maakt verblinding (…) De bespiegelende betweters [universitair gevornde artsen] hebben de jongeren misleid door onbewezen gevoelens (…) De ware kennis komt alleen uit dadelijke ondervinding, goede beoordeling en voorzichtige wel overlegde proefneming.’